13 Mart Erzincan Depremi ve geçmiş bütün afetlerde hayatını kaybeden şehitlerimizi rahmetle anıyoruz. Deprem değil yıkılan binalar can kaybına sebep oluyor. Hayatını kaybeden insanlarımız bina enkazlarından çıkarıldılar. Hayatlarını mutlu yaşamak, korunmak arzusuyla sahip oldukları evlerinde, yıkılan duvarlar, düşen, parçalanan betonlar altında kalarak can verdiler. Canlarımızı “ahirette iman, dünyada mekan” diye tanımladığımız ve çok önem verdiğimiz evlerimizde, işyerlerimizde MEKANLARIMIZDA kaybettik. Çok önem verdiğimiz bu mekanların nasıl yapıldığını, taşıyıcı sistemini pek önemsemedik. Boyasını avizesini mutfağını banyosunu mobilyasını daha önemli gördük. Ne de olsa BETON gibi sağlam diyorduk. Beton gerçekten sağlam ve ekonomik bir yapı malzemesidir. Betonarme ise modern dünyada en çok kullanılan inşaat yapı malzemesidir.
Ancak bu malzemenin tasarım kuralları vardır. Ve bu tasarım kurallarına uyulmadığı takdirde görünüşte sağlam gözüken beton, bir deprem anında umulan dayanımını göstermeyecek ve binamız hasar görecek belki de yıkılacaktır.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız, 2872 sayılı çevre kanunu, 4706 sayılı yapı denetim kanunu, 4703 sayılı yapı malzemeleri kanunu, 6306 sayılı afet riski altındaki alanların dönüştürme kanunu 3194 sayılı imar kanunu ve bir çok kanunun uygulanmasında şehirlerimizin çevresinin korunmasında, alt ve üst yapının geliştirilmesinde MİSYON OLARAK; ülke çapında sürdürülebilir yerleşme, kentleşme ve güvenli yapılaşmayı temin etmek üzere; planlama projelendirme, yapım hizmetleri ile afete ilişkin hizmetleri teknolojiyi ve bilimsel gelişmelerden faydalanarak düzenleyici, denetleyici ve katılımcı bir anlayışla yapmak, yaptırmak olarak benimsenmiştir. Hedefimiz GECEKONDU DÖNÜŞÜMLERİNİ VE DOĞAL AFETLERE HAZIRLIKLI BİR TÜRKİYE İÇİN KENTSEL DÖNÜŞÜMLERİ GERÇEKLEŞTİRMEKTİR.
ERZİNCAN özelinde; ilimizin Kemaliye İliç ve Otlukbeli’nin bir kısmı hariç tamamı 1. derece deprem bölgesinde bulunmaktadır. Kuzey Anadolu fay zonu içerisindedir. 6306 saylı afet riski altındaki alanların dönüştürülmesi hakkındaki kanun kapsamında riskli alan ve riskli yapı tespit çalışmalarının yapılması gereken bir ilimizdir.
İlimizde şu an 3 adet alan riskli alan tespiti Bakanlar Kurulunca karar alınarak Resmi gazetede İlan edilmiştir. Riskli alan tespiti için hazırlanan diğer alanların dosyaları da Bakanlığımıza gönderilmiştir. Bir bölgenin riskli alan ilan edilmesi için Bakanlar kurulundan geçerek resmi gazetede yayınlanması gerekmektedir. İlimizdeki bu alanlar halen bakanlık incelemesinde olup süreç tamamlanmamıştır. Bunun haricinde ilimizde merkez ve belde belediyelerimizin Müdürlüğümüzle birlikte 2 adet riskli alan tespit çalışması devam etmekte olup, hazırlanacak dosyalar bakanlığa sunulacaktır.
Riskli alanlar; üzerindeki yapılaşma sebebiyle can ve mal kaybına yol açma riski taşıyan alanlardır. Bu alanların üzerindeki yapılaşma çoğunlukla kerpiç ve mühendislik hizmeti almamış, imarı, yolları bozuk, çarpık yapılaşma alanlarıdır.
Riskli yapı tespit çalışmalarında ise ilimizde Bakanlığımızın yetkilendirdiği 4 kurum Erzincan Belediyesi, İl Özel İdaresi, Erzincan Üniversitesi ve Çevre Şehircilik İl Müdürlüğümüzdür. Ayrıca riskli bina tespit yetki belgesi almış iki Özel firma da vardır. Binasının risk taşıyıp taşımadığını öğrenmek isteyen vatandaşlarımız, tespit ücreti karşılığında bu kurumlardan ve firmalardan alacakları bilimsel raporlarla öğrenebilirler.
Müdürlüğümüzce ve ilgili belediyelerimce 6306 sayılı kanun kapsamında bu güne kadar 130 hektarlık riskli alan belirlenmiş olup, bu alanlarda kentsel dönüşüm yapılacaktır. Çeşitli beldelerde ise yaklaşık 70 hektar alan için çalışmalar sürdürülmektedir. Ayrıca vatandaşların talebi üzerine 118 binanın riskli yapı tespiti yapılarak 26 adet binanın yıkım işlemleri gerçekleştirilmiş, diğer tespit edilen binaların yıkım işleri devam etmektedir. Riskli alan ve riskli yapı tespitine ilişkin başvurular ise halen sürmektedir.
6306 sayılı kanunu ana ekseni can güvenliğidir.
İl bütününde kentsel dönüşüm master planları yapılması, dönüşümlerin halkımızın gönül rızasıyla belediyelerle birlikte etap etap yapılması, noktasal uygulamalardan daha çok bütüncül dönüşümlerin yapılması, kentimizin marka değerini artıracak, daha yeşil ve çevreci, doğal afetlere hazırlıklı bir dönüşümün gerçekleşmesi hedeflenmektedir.
Sürdürülebilir, yaşanabilir, çevreci, enerji tasarruflu ve afetlere hazırlıklı şehirler inşaa etmeliyiz. Allahtan deprem ve afetlerde hayatını kaybeden vatandaşlarımıza rahmet diliyor. Bir daha böyle acıları yaşamamak için tüm halkımız, kurum ve kuruluşlarımızla üzerimize düşen görevleri en iyi şekilde gerçekleştirmemiz dileğiyle… 13 Mart 2014
Fatih GÜNDÜZ
Erzincan Çevre ve Şehircilik İl Müdürü